Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı, Türk ceza hukukunda, mahkemenin sanık hakkında verdiği hükmü belirli koşulların gerçekleşmesi halinde açıklamayı ertelemesidir. Bu karar, suçun hukuki sonuçlarının uygulanmasını geçici olarak durdurur ve sanığın bir denetim süresi boyunca yükümlülüklere uygun davranması halinde cezanın tamamen ortadan kalkmasını sağlar. Bu itibarla HAGB kararı, sanıklara verilmiş bir “ikinci şanstır.”
Ceza Muhakemesi Kanunun 231’inci maddesinde düzenlenen HAGB kararının koşulları:
1. Suçtan dolayı verilecek ceza iki yıl veya daha az hapis cezası ya da adli para cezası olmalıdır.
2. Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış olması, değer bir değile sabıka kaydının olmaması gerekir.
3. Sanığın yargılama sürecinde davranışları, yeniden suç işlemeyeceği yönünde kanaat oluşturmalıdır.
4. Mağdurun ya da kamunun uğradığı zarar, suçun niteliğine göre tamamen giderilmiş olmalıdır.
Yeri gelmişken şuna da belirtelim ki önceden sanık hakkında HAGB kararının uygulanabilmesi için sanığın HAGB’yi kabul etmesi şartı aranmaktaydı. Anayasa Mahkemesinin HAGB kurumunun düzenlendiği CMK m. 231’i iptal eden kararı üzerine 7499 Sayılı Kanun’un 15’inci maddesi ile getirilen yeni düzenleme ile kurumun uygulanabilmesi için artık sanığın kabulü şartı aranmayacaktır.
HAGB kararı neticesinde sanığa verilecek denetim süresi 5 yıldır. Suça sürüklenen çocuklarda ise bu süre 3 yıldır. Denetim süresi, HAGB kararının kesinleştiği günden itibaren başlar. Denetim süresi içinde bir yıldan fazla olmamak üzere mahkemenin belirleyeceği süreyle, sanığın denetimli serbestlik tedbiri olarak eğitim programlarına katılması, bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılması, belli yerlere gitmekten yasaklanması gibi mahkemece takdir edilecek birtakım yükümlülükleri yerine getirmesine karar verilebilir. Eğer bu şartlar yerine getirilirse, ceza açıklanmaz ve dava düşer. Ancak, denetim süresi içinde yeniden kasıtlı bir suç işlenirse, ertelenmiş olan hüküm açıklanır ve bu durumda ceza da infaz edilebilir.
Özetle, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, sanığa ikinci bir şans verir. Bu süreçte sabıka kaydı oluşmaz ve denetim süresi sonunda suç tamamen ortadan kalkar. Ancak, denetim süresi içinde suç işlenirse ceza infaz edilebilir. HAGB kararı özellikle ilk kez suç işleyenler için büyük bir fırsat sunmaktadır.